Event #5 Opdrachtgeverschap Genuanceerde meningen en loeischerpe vragen
Met 68 enthousiaste deelnemers namen we tijdens het vijfde SDS event het thema Opdrachtgeverschap onder de loep. Onno van der Veen (Ideate), Geke van Dijk (STBY) en Machteld van Barchjansen (OM Spaces) namen ons mee in hun ideeën over goed opdrachtgeverschap en in hun geleerde lessen van de afgelopen jaren. De breakout sessies brachten een gefundeerde kijk op scherpe stellingen, waarbij alle kanten van het verhaal werden belicht. Zo is het bijvoorbeeld aan de ene kant handig om specialistische kennis te hebben om mee te komen met een opdrachtgever, maar lijkt dat anderzijds vrijwel onmogelijk in de gigantisch complexe vraagstukken waarbinnen wij als social designers werken.
Heb je het event gemist? Bekijk dan de opname van het plenaire gedeelte. En misschien kun je zelf een discussie starten over opdrachtgeverschap met je opdrachtgever, collega of huisgenoot.
Kijk hier het event terug
Gaf aan dat een loeischerp geformuleerde vraag een belangrijke voorwaarde is voor een goede samenwerking. Zodat je vanuit een heldere richting een groter vraagstuk kunt aanpakken en iedereen weet waar zij/hij aan toe is. OM Spaces is bij projecten met social designers een tussenpost tussen de bestaande structuren binnen het Openbaar Ministerie en de creatieve kant. Hartstikke handig, zo’n verbinder van twee werelden die ervoor zorgt dat de informatie aan beide kanten begrepen wordt!
“De overheid is gewend om naar concreet resultaat te werken. Daar word je ook op afgerekend.”- Machteld
Als deze verbinder wil ze een project ook echt samen met de social designers oppakken. Zodat gezamenlijk ontdekt wordt op welke plekken in het systeem ontworpen kan worden. Het werkt voor haar dan ook écht niet als ze een ontwerp als ‘af product’ op een presenteerblaadje aangereikt krijgt, want hoe wordt het dan in het systeem geïntegreerd? Hier had ze een mooie metafoor voor: wees de roze wip. De roze wip die tussen de spijlen van het systeem toch een ingang vindt voor waardevolle verbinding en innovatie.
“Als je de grotere impact in het oog houdt, spreekt dat de opdrachtgever altijd aan. Daar is de opdrachtgever namelijk ook mee bezig. Het zet aan tot uitwisseling en het samen optrekken.” - Machteld
Bij het project Walk & Talk, dat Onno presenteert, geeft hij aan dat ze niet alleen de eindgebruiker hebben onderzocht, maar juist ook de opdrachtgever zelf. De opdrachtgever hebben ze hiermee eigenlijk op dezelfde manier behandeld en dat resulteerde in een ontwerp dat ook naadloos aansloot op de processen van de opdrachtgever en daarmee direct in hun bestaande systeem kon worden ingepast.
Dat is dan ook de eerste les die Onno aan ons meegeeft:
1. Zorg voor genoeg aandacht voor de context van een project. Maak ook van de opdrachtgever een onderzoeksobject en geef die minstens zoveel aandacht als de eindgebruiker.
2. Je moet een goede klik hebben met je opdrachtgever, op menselijk vlak. Je moet goed kunnen samenwerken en elkaar begrijpen. Soms kunnen je collega’s het beter vinden met een opdrachtgever, dan kun je het altijd doorschuiven.
3. In het verleden merkte Onno dat opdrachtgevers het wel eens in de uitvoer ‘verprutsen’. Je moet dus vanaf dag één al bezig zijn met implementeren en opschalen.
4. We zijn een optimistische discipline, wat de indruk kan wekken dat we het allemaal even gaan fixen. Maar we werken juist aan complexe vraagstukken die niet ‘even’ op te lossen zijn. Verwachtingsmanagement is hierbij dus heel belangrijk.
Wat Geke betreft zit die klik (2) al in ‘het daten’ vóór de offertefase. Als er dan geen synergie zit, gaat het balletje überhaupt niet rollen bij STBY. Geke benoemt de samenwerking met het OFL (Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving) als voorbeeld van goed opdrachtgeverschap, omdat de opdrachtgever zelf proactief een combinatie van verschillende bureau’s initieerde, en de waardecreatie daardoor uiteindelijk meer was dan de som der delen.
De breakout sessies zijn bezet door een grote diversiteit aan mondige social designers met uiteenlopende meningen. In het Miro board kun je de gesprekken terug lezen en zie je hoe de meningen op elkaar zijn voortgebouwd. Hieronder een aantal highlights:
“Als de social designer en de opdrachtgever aan dezelfde kant van de tafel gaan zitten en het vraagstuk de opdrachtgever is, zijn beide in dienst van het vraagstuk.
”
“De rol voor de social design opleidingen is om beter aan te sluiten op realistische scenario’s in de praktijk. Het resultaat zit niet in het finale product maar juist in het proces, namelijk de samenwerking met de opdrachtgever.
”
“Wat als we jonge social designers in ‘Batman & Robin’ duo’s aan elkaar linken om samen het veld en de opdrachtgevers te ontdekken?
”
“Wanneer je vooral weet hoe de opdrachtgever werkt, zou je waarschijnlijk wel genoeg kennis hebben van een bepaald systeem en loop je niet het risico dat je door lang in een bepaalde sector te zitten geen frisse blik meer hebt.
”
“Wij zetten onze tanden in grote en complexe vraagstukken, kun je daar überhaupt wel eigenaar van zijn?
”
“Enige spanning en frictie in de samenwerking hoort erbij en kan helpen om tot mooie inzichten te komen met de partner, maar zoek wel naar een gezonde middenweg.
”