Actieteam

Bouwen aan synergetische samenwerkingen

In de Nederlandse veiligheidssector spelen grote, complexe vraagstukken zoals ondermijning, georganiseerde criminaliteit, cybercriminaliteit en toenemende (online) radicalisering en polarisatie. Dit type vraagstukken vereisen nieuwe manieren van kijken, denken en handelen om deze aan te pakken.

Wat en waarom?

Voor het brengen van nieuwe handelingsperspectieven op complexe maatschappelijke vraagstukken wordt steeds vaker samengewerkt met de ontwerpende disciplines. Deze samenwerking tussen publieke veiligheidsorganisaties en creatieve professionals is beloftevol, maar ook lastig en kwetsbaar.

Op het grensvlak tussen disciplines ontstaan interessante en creatieve ideeën, maar inherent ook spanningen. Want waar de één werkt vanuit kaders, richtlijnen en protocollen, werkt de ander vanuit serendipiteit, associatie en ambiguïteit. Het kan veel opleveren als opdrachtgever en opdrachtnemer meer in partnerschap samenwerken, zodat ze blootgesteld worden aan elkaars ideeën, aanpakken en werkwijzen. Maar hoe ontwikkel je een langdurigere, continue vorm van samenwerken in een systeemcontext van inkopen en aanbesteden, en van efficiëntie en resultaatgerichtheid? Daarnaast zijn er vele verschillende grenzen in een project waarover heen gewerkt moet worden: tussen verschillende disciplines of rollen in een team, tussen het vraagstuk en de organisatie, of tussen binnen- en buitenwereld. Hierbij is het dus nodig om gelijktijdig op verschillende vlakken bezig te zijn in plaats van sequentieel van ontwerp naar implementatie te gaan. Maar hoe weet je wanneer de spanning wel opgezocht moet worden, en wanneer juist niet? En hoe verkoop je een proces waarin een groot deel van de tijd gaat naar leren in plaats van concrete oplossingen?

Resultaat

In dit onderzoek proberen we een eerste aanzet te doen voor het ontwikkelen van werkwijzen die synergetische samenwerkingen ondersteunen. Om meer synergie tussen veiligheidsprofessionals en creatieve professionals te ontwikkelen, en daarmee meer impact op het vraagstuk en de organisatie te realiseren, vereist grenswerk. Hiervoor ontwikkelden we, op basis van een meervoudige casestudie naar vier samenwerkingen, een model met zestien bouwstenen voor duurzame samenwerking. Op basis van die bouwstenen ontwikkelden we in een ontwerpend onderzoek nieuwe creatieve methoden om het gesprek over hoe deze samenwerking in te richten.


Bouwstenen

Voor het inrichten van synergetische samenwerkingen is geen one-size-fits-all proces of structuur. Daarom presenteren we hier, op basis van literatuuronderzoek en analyse van succesvolle cases in het veiligheidsdomein, zestien bouwstenen voor het bouwen aan een succesvolle synergetische samenwerking. Aandacht besteden aan deze aspecten zou de kans op succes van samenwerkingen kunnen vergroten—en kunnen de basis vormen voor te ontwikkelen procesinterventies of infrastructuur voor het inrichten en ondersteunen van samenwerkingen.


Procesondersteuning en tools

Naast de 16 bouwstenen hebben we ook, op basis van de inzichten uit de cases en het ontwerpend onderzoek, een aantal van de bouwstenen vertaalt in concrete procesinterventies. Deze tools en werkvormen zijn enerzijds vandaag al inzetbaar, maar laten ook nieuwe manieren van werken waarin betrokkenen zich anders tot elkaar verhouden, en er continu aandacht aan grenswerk wordt besteed waardoor het ontwerpproces meer responsief en adaptief wordt.

Een hand met een kaartje waarop staat: Ik voel spanning.

Spanningdate

Een telefoon waarop de tekst staat "Hoe ben jij onderdeel van het probleem?"

Teambiecht

Een visual van de draagvlakvormer.

Draagvlakvormer

Rol-estafette

Meer informatie en contact

Dit onderzoeksproject is uitgevoerd door Thomas van Arkel en Nynke Tromp (Systemic Design Lab, TU Delft), in samenwerking met Afdeling Buitengewone Zaken, Studio Goudswaard en TwynstraGudde, en World Design Embassies. Dit onderzoek is mogelijk gemaakt met een KIEM GoCI subsidie, een initiatief van de topsector Creatieve Industrie/CLICKNL en Regieorgaan SIA.

We zijn zeer benieuwd naar reacties of vragen naar aanleidingen van onze bevindingen.

Wil je meer weten, of jouw ervaringen delen? Neem dan contact op met:

Thomas van Arkel (TU Delft) / e-mail: T.vanArkel@tudelft.nl

Nynke Tromp (TU Delft) / e-mail: n.tromp@tudelft.nl